Gemaakt voor comfort

Bij het creëren van de eerste ergonomische bureaustoel ter wereld, begon ontwerper Bill Stumpf allereerst met het opnieuw definiëren van het begrip comfort. Zijn ideeën zijn vandaag de dag nog net zo relevant als toen.


Tekst: Clark Malcolm

Video: Mike Perry

Ergonomie

Gemaakt voor comfort

Het kader dat Bill Stumpf heeft gebruikt om comfort te creëren.

Bill Stumpf zou dit jaar zijn tachtigste verjaardag gevierd hebben. Hem kennende, zou hij onder het genot van een sigaar (of twee) en een martini samen met zijn vrienden en familie zijn verjaardag hebben gevierd. Er zou goede jazz te horen zijn, geweldig eten op tafel komen en flink gelachen worden. Voor Stumpf hadden zulke eenvoudige rituelen en geneugten een diepere betekenis. Ze maken ons menselijk. En als geen ander wist hij wat ons menselijk maakt: onze successen én onze mislukkingen. Stumpf bestreed alle dingen in de wereld die onnodig tegen onze menselijkheid in gingen, en zocht als ontwerper naar manieren om dat te verhelpen. En dat is in essentie waarom hij samen met Herman Miller ‘s werelds eerste ergonomische stoel heeft gecreëerd.

Bill Stumpf's research illustrations

“De menselijke vorm heeft geen rechte lijnen,” zei Stumpf, “maar is biomorfisch. We hebben de stoel ontworpen om voornamelijk biomorfisch of kromlijnig te zijn, als metafoor van de menselijke vorm in zowel visuele als tastbare zin."

Het is nu eigenlijk moeilijk voor te stellen dat vóór 1976 de meeste mensen in kantoren op primitieve en oncomfortabele stoelen zaten. Dat was het jaar waarin Stumpf en Herman Miller de Ergon introduceerden, en daarmee kantoorstoelen voor altijd veranderden. Het was een revolutie die uit het niets leek te komen, maar zijn oorsprong had in een concept dat zo oud is als de mens zelf: comfort.

Toen Stumpf begin jaren 70 bij de Herman Miller Research Corporation onder Robert Propst kwam werken, begon hij zich al in comfort te verdiepen. Hij ergerde zich echter al snel aan het bedrijfsleven en keerde met de zegen en financiële ondersteuning van Herman Miller terug naar Madison in Wisconsin, om daar zijn ideeën voor een nieuwe soort stoel verder te ontwikkelen. Korte tijd later keerde hij terug met het concept voor de Ergon.

Bill Stumpf's ergonomic research

Na tien jaar onderzoek naar hoe mensen daadwerkelijk zitten tijdens hun werk, introduceerde Stumpf in 1976 de Ergon-stoel. Zijn conceptboeken, die hier worden getoond, laten zien hoe hij orthopedisch chirurgen en hartspecialisten consulteerde voor informatie over de effecten van stoelen en de zithouding op de bloedsomloop, spieren en botten.

Filosoof en schrijver William Gass heeft comfort gedefinieerd als het “gebrek aan bewustzijn” en Stumpf heeft deze definitie gebruikt als een doel dat door middel van ergonomisch ontwerp gerealiseerd kan worden. Maar volgens hem ging comfort verder dan fysiek gemak alleen; het omvatte ook psychisch en emotioneel welzijn. Als prelude voor het eerste stoelontwerp voor Herman Miller, bepaalde Stumpf de criteria voor comfort, waarvan er enkele door artiest Mike Perry in de animatie bij dit verhaal zijn vormgegeven. Deze ideeën komen uit zijn Ergon conceptboek en waren essentieel voor zijn voorstel van ‘s werelds eerste stoelontwerp met ergonomische prestaties als uitgangspunt.

Designer Bill Stumpf

Voor Stumpf (en Herman Miller) valideerde Ergon een rigoureuze, technische onderzoek-gebaseerde aanpak voor productontwerp die vervolgens de standaard werd en uiteindelijk tot het meest succesvolle stoelontwerp ooit heeft geleid, de Aeron.

“Sommige dingen hebben een uitstraling die zegt ‘raak me niet aan! Kom niet dichterbij!’ Ik wil veel verleidelijker zijn.”

-Bill Stumpf

De criteria van Stumpf voor comfort hebben direct en indirect elk stoelontwerp van Herman Miller vanaf 1976 beïnvloed, van de Equa, Aeron, Mirra, Embody tot en met de Sayl. De lijst heeft zich net zo ontwikkeld als het gedachtegoed van Stumpf dat heeft gedaan, wat uiteindelijk tot 22 hoofdpunten heeft geleid. Zijn gedetailleerde onderzoek en veeleisende voorwaarden aan van wat design moet bereiken, zijn vandaag de dag nog net zo fris en provocatief als vier decennia geleden. Zijn criteria, inclusief de vijf die hier zijn afgebeeld, definiëren en herdefiniëren ook nu nog wat hoogwaardige meubels moeten zijn, met een balans van comfort, functie en esthetiek.